تحولات منطقه

علف‌کش گلیفوسات از مدت‌ها قبل در ایران مصرف می‌شود و کشاورزان از سوی شرکت‌های حمایت کننده از به اصطلاح "سیستم مدرن کشاورزی" به استفاده از محصولات تراریخته و ماده گلیفوسات تشویق و ترغیب می‌شوند؛ این در حالی است که هیچ هشداری در این رابطه به کاربران این سم مهلک داده نشده است.

«گلیفوسات» سمی برای تباهی بشر
زمان مطالعه: ۸ دقیقه

به گزارش خبرنگار قدس‌آنلاین، صنعت کشاورزی همچون دیگر صنایع، تلاش کرده است تا خود را با پیشرفت‌های علمی که در این زمینه اتفاق می‌افتد همراه سازد؛ در صنعت کشاورزی که رابطه مستقیمی با تأمین خوراک انسانی و دامی دارد، همواره سعی شده است با به کار بستن تکنولوژی و پیشرفت در  بخش نرم افزاری و سخت افزاری، راه برای تولید بیشتر و با کیفیت‌تر هموارتر شود.

افزایش تقاضا برای محصولات غذایی که با رشد جمعیت جهان رخ داد، ضرورت عبور از کشاورزی سنتی به کشاورزی پیشرفته و بکارگیری روش‌های نوین ژنتیک در تولید محصولات زراعی و دامی را بیشتر مشخص کرد.

طی سالیان اخیر و با پیشرفت‌هایی که در زمینه مهندسی ژنتیک رخ داد، کاربرد این شیوه در صنعت کشاورزی بیش از پیش رونق گرفت؛ در این صنعت که بستر بسیاری از کاربردهای مهندسی ژنتیک است برای افزایش کمی و کیفی محصولات از یک سو و کاهش هزینه‌ها و زمان تولید از سوی دیگر و تولید گیاهان مقاوم به آفات گیاهی و خشکی، تولید گیاهان پرمحصول و تولید گاوهای دارای شیر و گوشت بیشتر، از با اهمیت ترین مباحث محسوب می شوند.

گام بعدی در زمینه کاربرد مهندسی ژنتیک استفاده از این توانایی در مواجهه با مشکلات کشاورزی بود و مسئله افزایش مقاومت در برابر کم آبی و خشکسالی، آفات و سموم(علف کش‌ها) و در نهایت افزایش بازده مدنظر قرار گرفت.

با اقبال عمومی نسبت به پیشرفت های ژنتیک، شرکت‌های بسیاری خود را در این عرصه مطرح کردند.

افزایش انتقادها به تولیدات تراریخته

اما فعالیت این شرکت ها و تولیدات تغییریافته ژنتیکی موسوم به «تراریخته» (GMO)، انتقادات بسیاری را در اقصی نقاط جهان به دنبال داشته است و در این بین، نام شرکت چند ملیتی کود و بذر و صنایع کشاورزی آمریکا تحت عنوان «مونسانتو» بیش از دیگر رقبا به گوش می رسد.

محصولات دست‌کاری‌شده‌ یا تراریخته به  محصولاتی گفته می شود که از انتقال یک یا چند ژن بین دو نوع موجود زنده‌ مختلف به‌وجود می‌آید و تولید این دسته از محصولات تا به‌ امروز مشکلات مختلفی در کشورهای مختلف جهان میان استادان و صاحب‌نظران حوزه‌ زیست‌فناوری ایجاد کرده است.

مسئله کاربرد علف کش ها و اسیب های ناشی از آن اما پرسرو صداترین موضوع در این حوزه است، ۱۶ اسفند ماه سال گذشته(۷ مارس ۲۰۱۹) دادگاه عالی اروپا (CVRIA) طی حکمی سازمان سلامت مواد غذایی در اروپا (EFSA)‌را موظف کرد تا نتایج تمام تحقیقاتش پیرامون آسیب زا بودن یا نبودن این علف کش‌ها به خصوص علف کش «گلیفوسات» (Glyphosate ) را در اختیار فعالان این حوزه قرار دهد.

این حکم در حالی صادر شد که پیش از این تقاضاهای برای اطلاع از میزان آسیب زا بودن یا نبودن این سموم از سوی این مرجع عالی قضایی رد شده بود.

یک تظاهرکننده زنبورهای عسل مرده به واسطه استفاده از علف کش را در بیرون اجلاس سالانه عمومی سهامداران شرکت بایر در بن آلمان نشان می‌دهد

گلیفوسات همه جا وجود دارد!

»گلیفوسات» نام تجاری علف کش ساخت شرکت مونسانتو است که توسط این شرکت در سال ۱۹۷۴ تولید شد و برای کاربرد در مزارعی استفاده می شد که محصولات تراریخته(تغییر ژنتیک داده شده-GMO) در آنها کشت می شدند.

کاربرد این علف کش به شکلی بود که تمامی علف های زائد در این زمین های کشت جز بذر مخصوص تراریخته بلافاصله بعد از استفاده از آن از بین می رفتند.

به مرور زمانو با استفاده فراگیر از این علف کش خاص، کم کم عواقب استفاده از آن ظهور و بروز یافت و فعالان محسط زیست که نسبت به افزایش کاربد آن حساس شده بودند نسبت به عواقب و عوارض استفاده از آن هشدار دادند.

اعتراضات پیرامون این سم در حال رو به افزایش گذاشت که موسسه تحقیقات جهانی سرطان در سال ۲۰۱۵ در بیانیه‌ای سرطان زا بودن این سم را تائید کرد.

به گزارش وب‌سایت گلوبال ریسرچ، گلیفوسات بیشتر و بدتر از آنچه ما تصور می‌کنیم می تواند خطرناک باشد؛ اثرات و حضور این سم مهلک در واقع در همه جحا یافت می شود؛ بقایای «گلیفوسات» در آب شیرین، آب پرتقال، ادرار کودکان، شیر مادر، چیپس، تنقلات، آبجو، غلات، تخم مرغ، بلغور، جو دوسر و گندم و بی تعارف بگوییم در بیشتر غذاهای متعارف یافت می شود؛ به طور خلاصه باید بگوییم که «گلیفوسات» همه جا هست.

محکومیت شرکت‌های آمریکایی «مونسانتو» و آلمانی«بایر»

همانطور که مطالعات جدیدن نشان می‌دهد، یک ارتباط مستقیم بین استفاده گسترده از علف کش گلیفوسات و اشکال مختلف سرطان وجود دارد؛ حال اینکه لابی قوی تجاری این شرکت و شرکت های مشابه که در زمینه کشاورزی مشغول به کار هستند تمام تلاش خود را برای مقابله با افراد و سازمان هایی که در مبارزه با این بی عدالتی هستند به کار بستند و سعی می کنند تمام شواهد مربوط به آسیب های انسانی و محیط زیستی این علف کش ها را از بین ببرند.

طی ماه های اخیر جلسات مختلف دادرسی برای رسیدگی به اتهامات مطرح شده علیه شرکت مونسانتو در آمریکا و اروپا برگزار شده است که در آخرین مورد، دادگاهی در آمریکا شرکت مونسانتو را به پرداخت بخشی از غرامتی که شرکت آلمانی «بایر» -که از محصولات مونسانتو استفاده می‌کند- باید در قبال شکایت یک شهروند آلمانی مبتلا به سرطان پرداخت کند محکوم کرده است.

«ادوین هاردمن» مزرعه دار آلمانی است که به دلیل استفاده از این علف کش در زمیبن کشاورزی به سرطان «لنفوم غیر هاجکین» مبتلا شده است و دادگاه شرکت المانی طرف حساب مونسانتو را به پرداخت ۸۱ میلیون دلار غرامت محکوم کرده است.

محکومیت این شرکت آلمانی در حال صورت می‌گیرد که فقط ۱۱ هزار پرونده در رابطه با آسیب استفاده از سم گلیفوسات در آمریکا باز و در حال رسیدگی است.

هیئت منصفه دادگاهی در سان فرانسیسکو به این نتیجه رسیدند که علف‌کش تولید شرکت مونسانتو با برند تجاری «راندآپ» (Roundup) عامل اصلی ابتلا به سرطان «هاردمن» شهروند آلمانی بوده است.

وکلای مونسانتو که شکست در پرونده های مشابه را برای بار دوم تجربه می کردند مدعی شدند که برخی تلاش می‌کنند تا با دستکاری افکار عمومی مواضع دادگاه را در این رابطه تغییر دهند و کاربرد علف کش خود را بی‌ضرر خواندند.

این دومین شکست وکلای شرکت مونسانتو در پرونده های مشابه بود؛ در نمونه نخست و در سال ۲۰۱۸ دادگاه دیگری گلیفوسات را مسئول ابتلا به سرطان این دانش آموز در ایالت کالیفرنیای آمریکا دانست.

آزمایش‌های علمی چه می گویند؟

نتایج حاص از یک مطالعه مستقل جدید نشان می دهد که کسانی که با بالاترین قرار گرفتن در معرض به گلیفوسات قرار دارند، ۴۱ درصد بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان لنفوم غیر هگزکین (NHL) قرار دارند.

تجزیه و تحلیل داده های متشکل از ۶ مطالعه همزمان روی بیش از ۶۵ هزار شرکت کننده که در ارتباط با علف کش‌های حاوی گلیفوسات قرار داشتند به صراحت ارتباط بین این علف کش و سرکوب سیستم ایمنی بدن، اختلال در غدد درون ریز و تغییرات ژنتیکی را ثابت می‌کند.

علاوه بر این، این بررسی ها اظهار داشتند که گلیفوسات "میکروبیوم روده را تغییر می دهد" و به این ترتیب می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن تاثیر بگذارد، التهاب مزمن را تقویت و به حساسیت پاتوژن‌های مهاجم کمک کند.

گلیفوسات همچنین ممکن است به عنوان یک ماده شیمیایی تخریب کننده غدد درون ریز عمل کند؛ اخیرا آزمایش‌ها روی موش‌های نر و ماده مشخص کرده است که  این سم تولید هورمون جنسی را هم تغییر می‌دهد.

اما گلیفوسات نه فقط تأثیرات هشدار دهنده‌ای بر سلامت انسان دارد بلکه دانشمندان متوجه شده‌اند که باقی مانده‌های گلیفوسات تأثیر قابل توجهی بر روی سلامت و تغذیه خاک می‌گذارد.

در مطالعات مرکز بهداشتی خاک در اتحادیه اروپا، که در مجله اینترنتی «پولیتیکو» منتشر شد، به این مسئله اشاره شد که اثر اسپری گلیفوسات علاوه بر محصولات اصلی کشاورزی کشاورزی اروپا، عواقب وخیمی نیز بر سلامت خاک و همچنین کشتن علف های هرز و تخریب محیط زیست دارد؛ همچنین دانشمندان دانشکاه علوم طبیعی و منابع طبیعی اتریش در وین به این نتیجه رسیده اند که فعالیت کرم های خاکی -که برای سلامت خاک بسیار مفید هستند- در زمین هایی که با این سموم سمپاشی شده اند بعد از تنها ۳ هفته به صفر رسیده است و دیگر اثری از انها در خاک دیده نشده است.

استفاده از سموم دفع آفات نباتی مختلف، همچون گلیفوسات، در طول چهار دهه گذشته در سراسر اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی گسترش یافته است و صنایع کشاورزی ادعا می کنند که این امر باعث افزایش چشمگیر تولیدات مزارع می‌شود؛ این در حالی است که اگر  میانگین محصولات دانه های اصلی مانند برنج، گندم و ذرت از سال ۱۹۶۰ بیش از دو برابر شده باشد، استفاده از سموم دفع آفات مانند گلیفوسات ۱۵-۲۰ برابر شده است.

اتحادیه اروپا هیچگونه محدودیتی را در میزان کاربرد «گلیفوسات» قرار نداده است و در حالی که آسیب زا بودن این سم  مهلک به تائید رسیده است باید گفت این یک لکه ننگ بزرگ بر حوزه محیط زیست و بخش بهداشت و سلامت قاره سبز محسوب می‌شود.

«گلیفوسات» جزء شیمیایی پایه برای حدود ۷۵۰ برند مختلف آفت کش ها در سراسر جهان است و علاوه بر مزارع، بقایای گلیفوسات در آب شیرین، آب پرتقال، ادرار کودکان، شیر مادر، چیپس، تنقلات، آبجو، غلات، تخم مرغ، بلغور، جو دوسر، محصولات گندم و بیشتر مواد غذایی مورد آزمایش دیده شده است.

علیرغم شواهد، اتحادیه اروپا و سازمان محیط زیست آمریکا در مورد ممنوعیت استفاده از مواد شیمیایی سمی، همچنان به سیاست چشم پوشی و احتیاط خود ادامه می‌دهند و بررسی های مستقل در حال حاضر تنها کور سوی امید انسان‌ها تلقی می شود.

کیفیت زنجیره غذایی انسانها به صورت سیستماتیک توسط شرکت های تولید سموم مهلک همچون «گلیفوسات» تولیدی شرکت «مونسانتو» تخریب می شود و این شرکت ها فقط سود تجاری خود را مدنظر قرا داده اند

علف‌کش گلیفوسات مدت‌هاست که در ایران هم مصرف می‌شود. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های ایرانی، شرکت‌های حامی محصولات‌ تراریخته در جمهوری اسلامی کشاورزان را به استفاده از محصولات تراریخته و ماده گلایفوسیت تشویق می‌کنند بدون آنکه در رابطه با خطرات آن روشنگری کنند.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.